Tình trạng đau đầu gối khi đứng lên ngồi xuống ngày càng phổ biến, ảnh hưởng lớn đến sinh hoạt. Đây có thể là dấu hiệu của thoái hóa khớp, chấn thương, hoặc thói quen ngồi sai tư thế. Bài viết này sẽ giúp bạn hiểu rõ nguyên nhân và các cách khắc phục, bao gồm cả tình trạng đau đầu gối khi ngồi xổm.
7 nguyên nhân phổ biến gây đau đầu gối khi đứng lên ngồi xuống
Cảm giác đau đầu gối khi đứng lên ngồi xuống là một triệu chứng thường gặp, có thể xuất phát từ thói quen sinh hoạt hoặc là dấu hiệu cảnh báo các bệnh lý tiềm ẩn. Việc xác định đúng nguyên nhân giúp bạn có hướng xử lý phù hợp. Dưới đây là 7 nguyên nhân phổ biến nhất.
Ngồi quá lâu hoặc ngồi sai tư thế (gây đau đầu gối khi ngồi xổm)
Đây là nguyên nhân hàng đầu ở dân văn phòng và những người ít vận động. Khi bạn ngồi một tư thế quá lâu (đặc biệt là ngồi 6-8 tiếng mỗi ngày), cơ bắp và khớp gối có xu hướng bị cứng lại. Máu lưu thông đến khớp bị cản trở, gây ra cảm giác đau nhức và mỏi khi bạn đột ngột thay đổi tư thế.
Ngoài ra, các tư thế ngồi không đúng như gác chân lên nhau, ngồi bó gối, hay thói quen đau đầu gối khi ngồi xổm đều tạo áp lực rất lớn lên sụn khớp và xương bánh chè. Tình trạng đau đầu gối khi đứng lên ngồi xuống này ban đầu có thể chỉ thoáng qua, nhưng nếu kéo dài sẽ làm tăng nguy cơ tổn thương sụn khớp.
>> Xem thêm: 5+ giải pháp cho bệnh đau vai gáy dân văn phòng
Thoái hóa khớp gối
Thoái hóa khớp gối là quá trình lão hóa tự nhiên, thường bắt đầu từ sau tuổi 30 và rõ rệt hơn sau tuổi 55. Khi khớp gối bị thoái hóa, lớp sụn bảo vệ đầu xương bị mài mòn, trở nên thô ráp và xù xì. Dịch khớp cũng suy giảm, làm tăng ma sát khi cử động.
Đây là lý do chính khiến bạn cảm thấy đau đầu gối khi đứng lên ngồi xuống, đặc biệt là vào buổi sáng hoặc sau khi ngồi lâu. Cơn đau thường kèm theo tiếng kêu lạo xạo trong khớp, cho thấy hệ thống sụn khớp đang bị tổn thương nghiêm trọng.
Tràn dịch khớp gối
Tràn dịch khớp gối là tình trạng lượng dịch trong ổ khớp tăng lên bất thường, thường là phản ứng của cơ thể trước chấn thương hoặc viêm nhiễm. Khi dịch khớp tăng lên, đầu gối sẽ bị sưng phù, căng tức và nặng nề.
Áp lực bên trong ổ khớp tăng cao khiến người bệnh rất đau đớn, đặc biệt là khi co duỗi chân. Tình trạng đau đầu gối khi đứng lên ngồi xuống trở nên nghiêm trọng, người bệnh gần như không thể duỗi thẳng hoặc gập gối hoàn toàn.
Viêm khớp gối
Viêm khớp gối có nhiều dạng như viêm khớp dạng thấp (bệnh tự miễn), viêm khớp nhiễm khuẩn, hoặc viêm do gout. Khi khớp gối bị viêm, màng hoạt dịch (lớp màng lót bên trong khớp) sẽ bị kích thích, gây sưng, nóng, đỏ và đau.
Các phản ứng viêm này làm tổn thương sụn khớp và các mô mềm xung quanh. Cơn đau thường xuất hiện liên tục, kể cả khi nghỉ ngơi, và trở nên dữ dội hơn khi vận động. Đây là nguyên nhân khiến việc đứng lên ngồi xuống bị đau chân một cách rõ rệt.
Bệnh Gout (Gút)
Bệnh Gout xảy ra do nồng độ axit uric trong máu tăng cao, dẫn đến lắng đọng các tinh thể urat sắc nhọn tại các khớp, bao gồm cả khớp gối. Các tinh thể này kích thích phản ứng viêm dữ dội, gây ra các cơn đau Gout cấp.
Khớp gối có thể sưng to, nóng đỏ và cực kỳ đau đớn khi chạm vào. Cơn đau khiến mọi cử động, kể cả việc đau đầu gối khi đứng lên ngồi xuống nhẹ nhàng, cũng trở thành một cực hình cho người bệnh.
>> Xem thêm:
3 mức cảnh báo: Chỉ số acid uric bao nhiêu thì bị gout?
15+ cách giảm đau gout nhanh nhất tại nhà
Hội chứng đau khớp chè đùi
Hội chứng này (còn gọi là “đau bánh chè – đùi”) rất phổ biến ở người trẻ, người chơi thể thao. Nguyên nhân là do xương bánh chè bị lệch, không trượt mượt mà trong rãnh xương đùi khi gập duỗi gối.
Sự mất cân bằng này gây kích ứng và bào mòn sụn khớp phía sau xương bánh chè. Cơn đau thường tập trung ở mặt trước gối, tăng lên khi leo cầu thang, ngồi lâu hoặc khi thực hiện động tác đứng lên ngồi xuống bị đau chân.
Chấn thương
Các chấn thương đột ngột do tai nạn, va đập hoặc chơi thể thao (như rách sụn chêm, đứt dây chằng) là nguyên nhân trực tiếp gây đau. Ngay cả khi chấn thương đã cũ, nếu không được điều trị dứt điểm, nó vẫn có thể để lại di chứng.
Sự tổn thương cấu trúc khớp làm mất đi sự ổn định, khiến khớp gối yếu hơn. Điều này giải thích tại sao nhiều người bị đau đầu gối khi đứng lên ngồi xuống dù chấn thương đã xảy ra từ lâu.
>> Xem thêm: Tổng hợp các loại chấn thương thể thao và bí quyết bảo vệ khớp
Các triệu chứng kèm theo đau đầu gối khi đứng lên ngồi xuống
Tình trạng đau đầu gối khi đứng lên ngồi xuống thường không xuất hiện đơn lẻ mà hay đi kèm với các dấu hiệu cảnh báo khác. Bạn cần chú ý nếu cơn đau có thêm các triệu chứng sau:
- Khớp gối kêu khi đứng lên ngồi xuống: Tiếng “lục khục”, “lạo xạo” hoặc “rắc rắc” phát ra từ khớp khi bạn cử động. Đây là dấu hiệu của sụn khớp bị mòn, hai đầu xương cọ xát vào nhau.
- Sưng, nóng, đỏ: Vùng da quanh khớp gối sưng lên, sờ vào thấy nóng hơn bình thường, có thể ửng đỏ. Đây là dấu hiệu rõ ràng của tình trạng viêm cấp tính.
- Cứng khớp, khó cử động: Cảm giác khớp gối bị “kẹt”, cứng lại, đặc biệt là vào buổi sáng sau khi ngủ dậy hoặc sau khi đau đầu gối khi ngồi lâu một chỗ.
- Yếu cơ: Cảm giác cơ đùi và cẳng chân yếu đi, đứng không vững, dễ bị “khuỵu gối”.
- Giảm phạm vi vận động: Bạn không thể gập hoặc duỗi thẳng chân hoàn toàn như trước.
Các triệu chứng trên cho thấy tình trạng đau đầu gối có thể không đơn giản. Hãy theo dõi cơ thể và thăm khám nếu các dấu hiệu kéo dài hoặc nghiêm trọng hơn.
>> Xem thêm:
Cứng khớp: Hiểu đúng nguyên nhân và cách khắc phục dứt điểm
Khớp gối kêu lục cục có sao không?
Tình trạng đau đầu gối khi đứng lên ngồi xuống có nguy hiểm không?
Tình trạng đau đầu gối khi đứng lên ngồi xuống không nên bị xem nhẹ. Đây có thể là dấu hiệu ban đầu của nhiều bệnh lý xương khớp nghiêm trọng. Nếu không được chẩn đoán và can thiệp kịp thời, cơn đau có thể tiến triển nặng hơn.
Các bệnh lý như thoái hóa khớp gối nếu để lâu sẽ gây tổn thương sụn khớp không hồi phục. Điều này dẫn đến nguy cơ biến dạng khớp, làm giảm khả năng vận động của người bệnh. Trong nhiều trường hợp, bệnh nhân có thể gặp khó khăn lớn trong sinh hoạt hàng ngày.
Các biến chứng nguy hiểm khác bao gồm teo cơ, dính khớp, thậm chí là nguy cơ tàn phế. Tình trạng này ảnh hưởng trực tiếp đến chất lượng cuộc sống, công việc và tâm lý. Đặc biệt là khi bạn tự nhiên đau đầu gối mà không rõ nguyên nhân cụ thể.
Việc thăm khám sớm giúp xác định chính xác nguyên nhân và ngăn ngừa các hậu quả xấu. Đừng chủ quan với cơn đau, ngay cả khi nó chỉ xuất hiện thỉnh thoảng. Sức khỏe xương khớp là nền tảng quan trọng cho một cuộc sống năng động và trọn vẹn.
Khi nào bạn cần đi khám bác sĩ ngay lập tức?
Mặc dù một số cơn đau đầu gối khi đứng lên ngồi xuống có thể tự hết nếu do vận động nhẹ, bạn cần đi khám bác sĩ ngay nếu có các dấu hiệu nghiêm trọng sau:
- Đau dữ dội, đột ngột không rõ nguyên nhân: Nếu đau đầu gối khi đứng lên ngồi xuống xuất hiện bất ngờ và rất mạnh, có thể là dấu hiệu chấn thương nghiêm trọng hoặc viêm khớp cấp. Hãy đi khám ngay.
- Đau kèm sưng, đỏ, nóng hoặc sốt: Đây có thể là dấu hiệu nhiễm trùng hoặc tràn dịch, đặc biệt nếu kèm đau đầu gối khi ngồi lâu. Cần được bác sĩ kiểm tra kịp thời.
- Khó khăn khi đi lại hoặc vận động: Nếu cơn đau ảnh hưởng nghiêm trọng đến sinh hoạt, bạn nên gặp bác sĩ để tránh nguy cơ cứng khớp.
Đừng chủ quan với các triệu chứng bất thường. Việc thăm khám sớm sẽ giúp bạn điều trị hiệu quả, bảo vệ sức khỏe khớp gối và duy trì khả năng vận động.
Các phương pháp điều trị hiệu quả khi ngồi xuống đứng lên bị đau chân
Khi gặp tình trạng ngồi xuống đứng lên bị đau chân, tùy thuộc vào nguyên nhân, bác sĩ sẽ chỉ định các phương pháp điều trị phù hợp, từ bảo tồn đến can thiệp.
Điều trị bảo tồn tại nhà (Phương pháp PRICE)
Phương pháp PRICE là cách điều trị bảo tồn hiệu quả cho đau đầu gối khi đứng lên ngồi xuống, đặc biệt sau chấn thương. Phương pháp này gồm 5 bước: Protect (bảo vệ), Rest (nghỉ ngơi), Ice (chườm lạnh), Compression (băng ép) và Elevation (kê cao chân).
Bước đầu tiên, hãy bảo vệ đầu gối bằng cách tránh vận động mạnh và đặt chân ở tư thế an toàn. Nghỉ ngơi giúp giảm áp lực lên khớp, trong khi chườm lạnh 15-20 phút mỗi lần sẽ giảm sưng và đau. Băng ép cố định vùng tổn thương và kê cao chân cũng hỗ trợ giảm viêm hiệu quả.
Áp dụng phương pháp này trong 48-72 giờ đầu sau chấn thương sẽ mang lại kết quả tốt. Tuy nhiên, nếu triệu chứng không cải thiện, bạn nên tham khảo ý kiến bác sĩ để có hướng điều trị phù hợp hơn.
>> Xem thêm: 5+ điều cần biết về khi nào chườm nóng khi nào chườm lạnh
Sử dụng thuốc giảm đau, chống viêm
Bác sĩ có thể chỉ định các loại thuốc chống viêm không steroid (NSAIDs) như Ibuprofen, Diclofenac (dạng uống hoặc bôi) để giảm đau và kháng viêm. Các thuốc này giúp kiểm soát triệu chứng sưng, nóng, đỏ, giúp bạn dễ chịu hơn.
Tuy nhiên, việc sử dụng thuốc cần tuân thủ nghiêm ngặt chỉ định của bác sĩ, không tự ý lạm dụng vì có thể gây tác dụng phụ lên dạ dày, gan, thận. Chúng chỉ giải quyết triệu chứng tạm thời, không giải quyết gốc rễ vấn đề.
Vật lý trị liệu phục hồi chức năng
Đây là phương pháp nền tảng trong điều trị các bệnh lý khớp gối. Chuyên gia vật lý trị liệu sẽ thiết kế các bài tập chuyên biệt giúp tăng cường sức mạnh các cơ quanh gối (cơ đùi trước, cơ đùi sau), cải thiện độ linh hoạt và ổn định cho khớp.
Các bài tập này giúp giảm áp lực lên sụn khớp, từ đó giảm tình trạng đau đầu gối khi đứng lên ngồi xuống. Bên cạnh đó, bác sĩ có thể khuyên dùng thêm các sản phẩm hỗ trợ. Ví dụ, Viên uống bổ khớp Optivita với các thành phần như Glucosamine, Chondroitin, và Nghệ có thể hỗ trợ sức khỏe sụn khớp, nhưng cần tham khảo ý kiến chuyên gia.
>> Xem thêm: Vì sao các bác sĩ của Optimal365 Chiropractic khuyên dùng viên uống bổ khớp Optivita?
Tiêm nội khớp (Cortisone, chất nhờn)
Trong các trường hợp viêm nặng hoặc thoái hóa khớp, tiêm nội khớp là giải pháp giảm đau nhanh.
- Tiêm Cortisone: Giúp kháng viêm mạnh, giảm đau và sưng nhanh chóng. Hiệu quả thường kéo dài vài tuần đến vài tháng.
- Tiêm chất nhờn (Axit Hyaluronic): Bổ sung dịch nhờn nhân tạo cho khớp, giúp bôi trơn, giảm ma sát và giảm đau, đặc biệt hiệu quả với thoái hóa khớp gối.
Phương pháp này cần được thực hiện bởi bác sĩ chuyên khoa tại cơ sở y tế uy tín để tránh nguy cơ nhiễm trùng và đảm bảo hiệu quả khi bị đau đầu gối khi đứng lên ngồi xuống.
Phẫu thuật (khi các phương pháp khác không hiệu quả)
Phẫu thuật là lựa chọn cuối cùng khi các phương pháp bảo tồn thất bại hoặc khớp gối bị tổn thương quá nặng. Các phương pháp phổ biến bao gồm:
- Nội soi khớp: Để sửa chữa sụn chêm bị rách, loại bỏ mảnh sụn vỡ.
- Thay khớp gối (một phần hoặc toàn bộ): Áp dụng cho bệnh nhân thoái hóa khớp giai đoạn cuối, khi sụn khớp đã bị phá hủy hoàn toàn.
Phẫu thuật giúp phục hồi khả năng vận động và chấm dứt cơn đau đầu gối khi đứng lên ngồi xuống dai dẳng.
6 cách chủ động phòng ngừa và giảm đau khớp gối tại nhà
Để chủ động phòng ngừa tình trạng đau đầu gối khi đứng lên ngồi xuống, bạn có thể áp dụng 6 thói quen đơn giản nhưng hiệu quả sau đây:
Duy trì cân nặng hợp lý
Thừa cân, béo phì là “kẻ thù” số một của khớp gối. Mỗi kg cân nặng dư thừa sẽ tạo thêm áp lực gấp nhiều lần lên khớp gối khi bạn đi lại hay đứng lên. Giảm cân giúp giảm tải cho khớp, làm chậm quá trình thoái hóa và giảm đáng kể các cơn đau.
Duy trì chỉ số BMI (chỉ số khối cơ thể) ở mức lý tưởng là cách tốt nhất để bảo vệ khớp gối. Đây là bước quan trọng nhất để phòng ngừa đau đầu gối khi đứng lên ngồi xuống.
Tập thể dục vừa sức, đều đặn
Nhiều người sợ đau nên không dám vận động, nhưng điều này càng làm khớp cứng và cơ yếu đi. Bạn nên chọn các môn thể thao ít gây áp lực lên gối như bơi lội, đạp xe tại chỗ, đi bộ nhẹ nhàng hoặc tập yoga.
Tập luyện đều đặn giúp tăng cường sức mạnh cơ bắp quanh khớp gối, hỗ trợ khớp ổn định hơn. Các bài tập kéo giãn nhẹ nhàng cũng giúp giảm tình trạng đau đầu gối khi đứng lên ngồi xuống do cơ bị co cứng.
>> Xem thêm:
5 bài tập giãn cơ hiệu quả để tránh chấn thương thể thao
12+ bài tập khớp gối tại nhà không cần dụng cụ giảm đau hiệu quả
Tránh các thói quen xấu (ngồi xổm, gác chân)
Hãy thay đổi ngay lập tức các tư thế gây hại cho khớp gối. Hạn chế tối đa việc ngồi xổm, ngồi bó gối, quỳ gối hoặc vắt chéo chân quá lâu. Khi ngồi làm việc, hãy đảm bảo bàn chân chạm sàn, giữ lưng thẳng và đứng dậy đi lại sau mỗi 30-60 phút.
Điều chỉnh tư thế đúng sẽ giúp giảm áp lực không cần thiết lên xương bánh chè, ngăn ngừa hiệu quả chứng đau đầu gối khi đứng lên ngồi xuống.
Xây dựng chế độ dinh dưỡng khoa học
Một chế độ ăn uống lành mạnh rất tốt cho xương khớp. Hãy ưu tiên các thực phẩm giàu Omega-3 (có trong cá béo như cá hồi, cá trích) để giúp kháng viêm. Bổ sung canxi và Vitamin D từ sữa, rau lá xanh đậm, trứng… để xương chắc khỏe.
Các loại trái cây mọng nước (dâu tây, việt quất) và gia vị như nghệ, gừng cũng có đặc tính chống viêm tự nhiên, hỗ trợ giảm đau. Hạn chế rượu bia và thực phẩm chế biến sẵn. Bên cạnh đó, bạn có thể tham khảo bổ sung các dưỡng chất chuyên biệt từ viên uống bổ khớp Optivita để hỗ trợ tăng cường sức khỏe sụn khớp.
>> Xem thêm: Tối ưu hóa sức khỏe xương khớp bằng cách kết hợp Optivita với chế độ ăn uống & tập luyện
Sử dụng giày dép phù hợp, vừa vặn
Đi giày cao gót thường xuyên hoặc mang giày không vừa vặn, đế quá cứng sẽ làm thay đổi tư thế đi, dồn áp lực lên đầu gối. Hãy chọn giày dép vừa chân, có đệm êm ái, hỗ trợ tốt cho lòng bàn chân.
Một đôi giày tốt sẽ giúp phân bổ trọng lượng cơ thể đều, giảm xóc khi di chuyển, từ đó bảo vệ khớp gối và giảm tình trạng đau đầu gối khi đứng lên ngồi xuống.
Sử dụng đồ bảo hộ khi chơi thể thao
Nếu bạn tham gia các môn thể thao có nguy cơ va chạm hoặc thay đổi hướng đột ngột (bóng đá, bóng rổ, cầu lông), hãy luôn mang đồ bảo hộ gối. Đồ bảo hộ giúp ổn định khớp, hấp thụ lực tác động và giảm nguy cơ chấn thương.
Đừng quên khởi động kỹ trước khi tập luyện để làm nóng cơ và khớp, giúp chúng linh hoạt hơn và sẵn sàng cho vận động, tránh bị đau đầu gối khi đứng lên ngồi xuống sau khi tập.
Kết luận
Tình trạng đau đầu gối khi đứng lên ngồi xuống là một cảnh báo sức khỏe không thể bỏ qua. Việc hiểu rõ nguyên nhân và áp dụng các biện pháp phòng ngừa, điều trị kịp thời là rất quan trọng. Khi bạn bị đau đầu gối khi ngồi xổm, hãy chủ động thay đổi thói quen. Để hỗ trợ duy trì sức khỏe sụn khớp, bạn có thể tham khảo thêm các giải pháp bổ sung như Viên uống Optivita Joint Health.
Lưu ý: Sản phẩm này không phải là thuốc và không có tác dụng thay thế thuốc chữa bệnh. Hiệu quả sản phẩm tùy thuộc vào cơ địa mỗi người.
Bài viết này cung cấp thông tin với mục đích tham khảo và giáo dục sức khỏe, không nhằm thay thế cho chẩn đoán, tư vấn hoặc điều trị y tế chuyên nghiệp. Luôn luôn tham khảo ý kiến bác sĩ hoặc chuyên gia y tế có trình độ trước khi bắt đầu bất kỳ chương trình tập luyện hoặc chế độ điều trị mới nào.
HỆ THỐNG OPTIVITA
Optivita Việt Nam – Văn phòng & Trung tâm
Phân phối:
Địa Chỉ: 18 Ter Nguyễn Thị Minh Khai, Phường Sài Gòn, TP. Hồ Chí Minh
Hotline: 1900 2999 36
Kênh bán hàng & phân phối:
- Website: https://optivita.com/
- Fanpage: https://facebook.com/optivitawellness
- Instagram: https://instagram.com/optivita.wellness
- Shopee Mall: https://shopee.vn/product/1578181368/40112275919
