Tình trạng thoái hoá đốt sống cổ dẫn đến tê tay ngày càng phổ biến, ảnh hưởng lớn đến cuộc sống. Bài viết này sẽ phân tích rõ nguyên nhân và các cách điều trị thoái hóa đốt sống cổ gây tê tay, từ bài tập đơn giản đến can thiệp chuyên sâu. Xem ngay!
Vì sao thoái hóa đốt sống cổ dẫn đến tê tay?
Tình trạng thoái hoá đốt sống cổ dẫn đến tê tay xảy ra khi các cấu trúc của cột sống cổ bị lão hóa hoặc tổn thương, gây chèn ép lên các rễ dây thần kinh. Cột sống cổ của chúng ta bao gồm 7 đốt sống, giữa chúng là các đĩa đệm (có vai trò như bộ giảm xóc) và các lỗ liên hợp, nơi các dây thần kinh từ tủy sống chui ra để chi phối cảm giác và vận động cho vùng vai, cánh tay và bàn tay.
Khi quá trình thoái hoá xảy ra, đĩa đệm bị mất nước, xẹp xuống và có thể phình ra hoặc thoát vị. Đồng thời, cơ thể phản ứng lại bằng cách tạo ra các gai xương (gai cột sống) ở rìa thân đốt sống. Những thay đổi này làm hẹp các lỗ liên hợp và ống sống, dẫn đến việc các rễ dây thần kinh bị chèn ép.
Sự chèn ép này chính là nguyên nhân trực tiếp. Khi dây thần kinh bị chèn ép, tín hiệu truyền từ não đến cánh tay và bàn tay bị gián đoạn hoặc nhiễu loạn. Kết quả là bạn bắt đầu cảm thấy các triệu chứng khó chịu như đau, tê bì, yếu cơ, đặc biệt là cảm giác “kiến bò” hoặc “kim châm” ở cánh tay, lan xuống tận các ngón tay.
Đây chính là cơ chế cốt lõi giải thích tại sao thoái hoá đốt sống cổ lại gây ra triệu chứng tê tay do thoái hóa cổ.
>> Xem thêm:
Hiểu đúng về thoái hóa khớp gối để tránh biến chứng nguy hiểm
10 cách phòng bệnh thoái hóa khớp hiệu quả bạn nên biết
Dấu hiệu thoái hóa đốt sống cổ chèn ép dây thần kinh
Khi thoái hoá đốt sống cổ dẫn đến tê tay, đó thường là dấu hiệu rõ ràng nhất của chèn ép thần kinh. Tuy nhiên, cơ thể còn phát ra nhiều tín hiệu cảnh báo khác mà bạn không nên bỏ qua, vì chúng cho thấy mức độ ảnh hưởng của bệnh.
- Tê bì, cảm giác “kiến bò” hoặc “kim châm”: Đây là triệu chứng kinh điển. Cảm giác tê có thể bắt đầu từ cổ, lan xuống vai, dọc theo cánh tay và kết thúc ở một hoặc nhiều ngón tay. Đây chính là dấu hiệu thoái hoá đốt sống cổ chèn ép dây thần kinh rõ ràng nhất.
- Đau nhức vùng cổ vai gáy: Cơn đau có thể âm ỉ hoặc dữ dội, tăng lên khi bạn cử động cổ, ngồi lâu hoặc khi thời tiết thay đổi. Đau có thể lan lên vùng chẩm (sau đầu) hoặc lan ra bả vai.
- Yếu cơ, giảm khả năng cầm nắm: Bạn có thể cảm thấy tay mình yếu hơn bình thường, khó khăn khi thực hiện các tác động tinh vi như cài cúc áo, cầm bút hoặc dễ làm rơi đồ vật.
- Đau đầu, hoa mắt, chóng mặt: Trong một số trường hợp, thoái hoá đốt sống cổ có thể ảnh hưởng đến cả động mạch đốt sống, làm giảm lưu lượng máu lên não, gây ra các triệu chứng như đau đầu, chóng mặt, ù tai.
- Giảm phạm vi vận động cổ: Bạn cảm thấy cổ bị “cứng”, khó khăn khi xoay, cúi hoặc ngửa đầu.
Nhận biết sớm các triệu chứng này là rất quan trọng. Tình trạng thoái hoá đốt sống cổ gây tê tay không chỉ gây khó chịu mà còn có thể dẫn đến yếu liệt hoặc teo cơ nếu không được can thiệp kịp thời.
Bị thoái hoá đốt sống cổ tê tay khi nào cần gặp bác sĩ?
Nhiều người chủ quan khi bị thoái hoá đốt sống cổ tê tay, cho rằng chỉ là mỏi mệt thông thường. Tuy nhiên, một số triệu chứng dưới đây là “cờ đỏ” cảnh báo tình trạng nghiêm trọng, bạn cần đi khám bác sĩ ngay lập tức để được chẩn đoán và can thiệp y tế.
- Cơn đau dữ dội, đột ngột và không thuyên giảm: Khi cơn đau ở cổ, vai hoặc tay trở nên dữ dội, không thuyên giảm ngay cả khi nghỉ ngơi hoặc dùng thuốc giảm đau thông thường.
- Tê bì tăng nặng hoặc lan rộng nhanh: Tình trạng tê không chỉ ở một vùng mà lan nhanh sang các ngón tay khác, cả bàn tay hoặc thậm chí cả hai tay.
- Yếu tay rõ rệt, mất khả năng vận động: Bạn đột ngột không thể nhấc tay lên, không thể cầm nắm đồ vật, hoặc thấy rõ một bên tay bị teo cơ, yếu hẳn đi.
- Mất kiểm soát tiểu tiện hoặc đại tiện: Đây là một dấu hiệu cực kỳ nguy hiểm, cảnh báo tủy sống có thể đang bị chèn ép nghiêm trọng (hội chứng chèn ép tủy). Đây là một cấp cứu y tế.
- Tê tay kèm theo sốt, sụt cân không rõ nguyên nhân: Đây có thể là dấu hiệu của một bệnh lý tiềm ẩn khác nghiêm trọng hơn.
Đừng ngần ngại tìm bác sĩ. Việc chẩn đoán sớm thoái hoá đốt sống cổ dẫn đến tê tay và các biến chứng của nó sẽ giúp quá trình điều trị đơn giản và hiệu quả hơn, tránh các tổn thương thần kinh vĩnh viễn.
Cách chữa thoái hoá đốt sống cổ gây tê tay tại nhà để giảm khó chịu tức thì
Đối phó với cơn đau và tê bì từ thoái hoá đốt sống cổ dẫn đến tê tay có thể rất mệt mỏi. May mắn là, có một số biện pháp tại nhà bạn có thể áp dụng để giảm bớt sự khó chịu ngay lập tức, trước khi đến gặp bác sĩ.
Chườm nóng hoặc chườm lạnh
Chườm nóng và chườm lạnh là hai phương pháp đơn giản nhưng hiệu quả. Chườm lạnh (dùng túi đá bọc trong khăn mỏng) thường hiệu quả trong 24-48 giờ đầu tiên khi cơn đau bùng phát. Hơi lạnh giúp co mạch, giảm viêm và làm tê liệt tạm thời cảm giác đau.
Ngược lại, chườm nóng (dùng túi chườm ấm, chai nước ấm) nên được sử dụng sau giai đoạn cấp hoặc cho các cơn đau âm ỉ, cứng cơ. Hơi nóng giúp giãn cơ, tăng cường lưu thông máu đến vùng cổ, giúp cơ bắp thư giãn và giảm căng thẳng. Đây là một cách chữa thoái hoá đốt sống cổ gây tê tay tại nhà rất dễ thực hiện. Lưu ý, chỉ nên chườm mỗi lần 15-20 phút, không chườm trực tiếp lên da để tránh bỏng.
Massage và xoa bóp nhẹ nhàng
Massage nhẹ nhàng vùng cổ, vai gáy có thể giúp giảm co thắt cơ, một trong những yếu tố làm nặng thêm tình trạng chèn ép thần kinh. Bạn có thể tự dùng các đầu ngón tay xoa bóp nhẹ nhàng theo chuyển động tròn ở hai bên vai và vùng cơ sau cổ.
Việc thư giãn các cơ bị căng cứng này sẽ giúp giảm áp lực lên các đốt sống, từ đó có thể giảm bớt cảm giác tê tay do thoái hóa cổ. Tuy nhiên, hãy nhớ rằng chỉ nên massage nhẹ nhàng. Nếu bạn ấn quá mạnh hoặc sai kỹ thuật, nó có thể làm tình trạng viêm trở nên tồi tệ hơn. Tốt nhất là tìm đến các chuyên gia massage trị liệu nếu có thể.
Điều chỉnh tư thế ngủ và gối
Một đêm ngủ sai tư thế có thể phá hỏng mọi nỗ lực điều trị ban ngày. Tư thế ngủ và chiếc gối bạn dùng ảnh hưởng trực tiếp đến cột sống cổ. Hãy tránh nằm sấp, vì tư thế này buộc cổ bạn phải xoay sang một bên suốt đêm, gây áp lực lớn.
Nằm ngửa là tư thế tốt nhất. Hãy chọn một chiếc gối có độ cao vừa phải, hỗ trợ đường cong sinh lý của cổ (không quá cao hoặc quá thấp). Một số loại gối công thái học (gối lượn sóng) được thiết kế đặc biệt cho người có vấn đề về thoái hoá đốt sống cổ có thể là một khoản đầu tư đáng giá để giảm triệu chứng tê tay vào buổi sáng.
>> Xem thêm:
Đau lưng do thoái hóa cột sống chữa như thế nào?
9 bài tập chữa rối loạn khớp thái dương hàm (TMJ) tại nhà đơn giản, an toàn
5 Bài tập cho người thoái hoá đốt sống cổ bị tê tay
Vận động đúng cách là chìa khóa để quản lý thoái hoá đốt sống cổ dẫn đến tê tay. Các bài tập nhẹ nhàng giúp tăng cường sức mạnh cơ cổ, cải thiện sự linh hoạt và giảm áp lực lên các dây thần kinh.
Lưu ý quan trọng: Hãy thực hiện các động tác thật chậm rãi, nhẹ nhàng và lắng nghe cơ thể. Ngừng ngay lập-tức nếu cảm thấy đau hơn, chóng mặt hoặc tê bì gia tăng và tham khảo ý kiến bác sĩ.
Bài tập rụt cổ (Chin Tuck)
Đây là bài tập quan trọng nhất để điều chỉnh “tư thế đầu rùa” (đầu đưa ra trước) – nguyên nhân phổ biến làm tăng áp lực lên đốt sống cổ. Bài tập này giúp tăng cường sức mạnh cho các nhóm cơ sâu ở phía trước cổ và kéo giãn nhẹ nhàng các cơ ở vùng gáy (dưới chẩm), giúp đưa cổ về vị trí trung lập, giảm chèn ép.
- Ngồi hoặc đứng thẳng, mắt nhìn thẳng về phía trước, thả lỏng vai.
- Từ từ kéo cằm và đầu của bạn “rụt” thẳng về phía sau, giống như bạn đang cố tạo ra “hai cằm”. Cảm nhận cơ ở gáy được kéo giãn nhẹ.
- Lưu ý: Giữ cằm song song với sàn, không cúi xuống hay ngửa lên.
- Giữ tư thế này trong 5 giây.
- Thả lỏng và trở về vị trí ban đầu. Lặp lại động tác 10 lần.
Đây là bài tập cho người thoái hoá đốt sống cổ bị tê tay nền tảng nhất. Bạn có thể tập nó nhiều lần trong ngày, ngay cả khi đang ngồi làm việc, để nhắc nhở cơ thể duy trì tư thế đúng.
Kéo giãn cơ cổ (Nghiêng cổ)
Bài tập này giúp kéo giãn các nhóm cơ ở hai bên cổ (cơ thang và cơ ức đòn chũm), vốn thường xuyên bị căng cứng do gồng vai hoặc ngồi sai tư thế. Khi các cơ này được thư giãn, áp lực lên các đốt sống và dây thần kinh cũng giảm theo.
- Ngồi thẳng lưng, hai vai thả lỏng hoàn toàn.
- Từ từ nghiêng đầu sang bên phải, như thể bạn đang cố gắng đưa tai phải chạm vào vai phải.
- Lưu ý: Giữ vai trái hoàn toàn thả lỏng, không nhấc vai lên theo đầu.
- Dừng lại khi bạn cảm thấy căng nhẹ ở bên cổ trái. Không cố ép quá mức.
- Giữ trong 15-20 giây.
- Nhẹ nhàng đưa đầu về vị trí trung tâm.
- Lặp lại tương tự cho bên trái. Thực hiện 3-5 lần cho mỗi bên.
Động tác này giúp giải phóng sự căng cứng tích tụ ở hai bên cổ, hỗ trợ cải thiện lưu thông máu và giảm cảm giác tê bì.
Kéo giãn cơ vai (Shoulder Blade Squeeze)
Tình trạng thoái hoá đốt sống cổ thường đi kèm với tư thế “vai gù”. Bài tập này tập trung vào việc tăng cường sức mạnh cho các cơ ở giữa lưng (cơ trám, cơ thang giữa), giúp kéo vai ra sau, mở rộng lồng ngực và giảm tải trọng cho cột sống cổ.
- Ngồi hoặc đứng thẳng, hai tay thả lỏng bên hông.
- Giữ cổ thẳng, từ từ ép hai bả vai của bạn vào nhau, như thể bạn đang cố gắng kẹp một cây bút chì ở giữa lưng.
- Lưu ý: Cố gắng đưa hai bả vai di chuyển xuống dưới (về phía hông) thay vì nhún lên (về phía tai).
- Giữ trong 5 giây.
- Thả lỏng. Lặp lại 10-15 lần.
Bài tập này giúp chống lại tư thế ngồi làm việc sai lệch, tạo nền tảng vững chắc cho cột sống cổ, từ đó giúp giảm các triệu chứng chèn ép thần kinh.
Xoay cổ (Neck Rotation)
Động tác này giúp cải thiện phạm vi vận động của cổ một cách an toàn, bôi trơn các khớp đốt sống và giảm cảm giác “cứng cổ” thường gặp.
- Ngồi thẳng, vai thư giãn, mắt nhìn thẳng.
- Từ từ xoay đầu sang phải hết mức có thể mà không gây đau.
- Lưu ý: Giữ cằm ở độ cao ban đầu, không để cằm bị nâng lên hay hạ xuống khi xoay.
- Giữ trong 3-5 giây.
- Từ từ xoay đầu trở lại vị trí trung tâm.
- Lặp lại tương tự cho bên trái. Thực hiện 5-10 lần cho mỗi bên.
Hãy luôn thực hiện động tác này thật chậm. Sự vận động nhẹ nhàng này rất quan trọng để duy trì sự linh hoạt và ngăn ngừa tình trạng thoái hoá đốt sống cổ trở nên tồi tệ hơn.
Gập cổ (Chin-to-Chest Stretch)
Bài tập này giúp kéo giãn nhẹ nhàng toàn bộ nhóm cơ ở phía sau gáy và cổ, nơi thường xuyên bị căng cứng và đau mỏi nhất, đặc biệt là ở những người phải cúi đầu dùng điện thoại hoặc máy tính nhiều.
- Ngồi thẳng lưng.
- Thư giãn vai và từ từ cúi đầu xuống, cố gắng đưa cằm về phía ngực.
- Lưu ý: Chỉ dùng trọng lượng của đầu để kéo giãn, tuyệt đối không dùng tay ấn đầu xuống thêm, vì có thể gây áp lực quá mức lên đĩa đệm.
- Dừng lại khi cảm thấy căng nhẹ ở sau gáy.
- Giữ trong 15-20 giây.
- Từ từ nâng đầu trở lại vị trí ban đầu. Lặp lại 3-5 lần.
Đây là một bài tập tuyệt vời để giải tỏa căng thẳng cuối ngày, nhưng luôn phải ưu tiên sự nhẹ nhàng để tránh làm tổn thương thêm.
Kiên trì thực hiện các bài tập cho người thoái hoá đốt sống cổ bị tê tay này mỗi ngày là một phần quan trọng trong quá trình phục hồi. Hãy kết hợp các bài tập này với việc điều chỉnh tư thế làm việc và sinh hoạt để đạt được hiệu quả kiểm soát thoái hoá đốt sống cổ dẫn đến tê tay một cách tốt nhất.
>> Xem thêm:
5 bài tập giãn cơ hiệu quả để tránh chấn thương thể thao
Top 9 bài tập yoga cho người bị xương khớp giúp giảm đau, tăng dẻo dai
Các cách điều trị thoái hóa đốt sống cổ gây tê tay chuyên sâu
Khi các biện pháp tại nhà không đủ hiệu quả, hoặc tình trạng thoái hoá đốt sống cổ dẫn đến tê tay trở nên nghiêm trọng, các bác sĩ có thể chỉ định các phương pháp điều trị chuyên sâu hơn để giải quyết gốc rễ vấn đề.
Sử dụng thuốc theo chỉ định
Bác sĩ có thể kê đơn một số loại thuốc để kiểm soát triệu chứng. Phổ biến nhất là các thuốc chống viêm không steroid (NSAIDs) như Ibuprofen hoặc Naproxen để giảm đau và giảm viêm. Nếu có co thắt cơ, thuốc giãn cơ có thể được sử dụng.
Trong trường hợp đau do thần kinh nghiêm trọng, các loại thuốc hỗ trợ thần kinh như Gabapentin hoặc Pregabalin có thể được chỉ định. Đây là cách điều trị thoái hóa đốt sống cổ gây tê tay tập trung vào triệu chứng. Bạn cần tuyệt đối tuân thủ chỉ định của bác sĩ, không tự ý mua và sử dụng thuốc.
>> Xem thêm: Cẩm nang sử dụng thuốc chống viêm không steroid (NSAID) an toàn, hiệu quả
Vật lý trị liệu và Trị liệu Thần kinh Cột sống (Chiropractic)
Đây được xem là phương pháp điều trị bảo tồn cốt lõi và hiệu quả lâu dài. Chuyên gia vật lý trị liệu sẽ thiết kế các bài tập cá nhân hóa để tăng cường sức mạnh cơ bắp hỗ trợ cổ, cải thiện tư thế và giảm áp lực lên rễ thần kinh.
Bên cạnh đó, Trị liệu Thần kinh Cột sống (Chiropractic) là một lựa chọn hiệu quả. Các bác sĩ chuyên khoa sẽ sử dụng tay để thực hiện các điều chỉnh chính xác, nắn chỉnh các đốt sống cổ bị sai lệch về vị trí đúng. Kỹ thuật này giúp giải phóng sự chèn ép lên dây thần kinh ngay lập tức, đây là cách điều trị thoái hóa đốt sống cổ gây tê tay hiệu quả cao.
Tiêm corticosteroid hoặc Phẫu thuật (khi cần thiết)
Khi cơn đau quá dữ dội và không đáp ứng với các phương pháp khác, bác sĩ có thể đề nghị tiêm corticosteroid ngoài màng cứng. Thuốc steroid sẽ được tiêm trực tiếp vào khu vực xung quanh rễ thần kinh bị viêm, giúp giảm viêm và giảm đau nhanh chóng, mặc dù hiệu quả thường là tạm thời.
Phẫu thuật được xem là lựa chọn cuối cùng, dành riêng cho các trường hợp thoái hoá đốt sống cổ nghiêm trọng, có bằng chứng rõ ràng về chèn ép tủy sống (gây yếu liệt, rối loạn tiểu tiện) hoặc chèn ép rễ thần kinh nặng mà điều trị bảo tồn thất bại.
Thay đổi thói quen sinh hoạt để bảo vệ đốt sống cổ, ngăn ngừa tê tay tái phát
Điều trị có thể giúp giảm triệu chứng, nhưng việc ngăn ngừa thoái hoá đốt sống cổ dẫn đến tê tay tái phát phụ thuộc rất nhiều vào thói quen hàng ngày của bạn. Bảo vệ cột sống cổ là một cam kết lâu dài.
- Duy trì tư thế làm việc chuẩn (Ergonomics): Đây là yếu tố sống còn, đặc biệt với dân văn phòng. Đảm bảo màn hình máy tính ngang tầm mắt (không phải cúi hoặc ngước). Sử dụng ghế có hỗ trợ lưng. Giữ cổ tay thẳng khi gõ phím.
- Tránh cúi đầu dùng điện thoại quá lâu: “Hội chứng cổ công nghệ” (Text Neck) là kẻ thù của cột sống cổ. Hãy tập thói quen đưa điện thoại lên ngang tầm mắt thay vì cúi đầu xuống nhìn.
- Vận động và nghỉ ngơi xen kẽ: Đặt báo thức! Cứ sau 30-60 phút ngồi làm việc, hãy đứng dậy, đi lại, vươn vai và thực hiện các bài tập cổ nhẹ nhàng trong 1-2 phút.
- Chủ động hỗ trợ sụn khớp từ bên trong: Song song với việc thay đổi tư thế, việc bổ sung các dưỡng chất chuyên biệt cho sụn khớp và cột sống, ví dụ như Viên uống bổ khớp Optivita, là một thói quen quan trọng giúp hỗ trợ nền tảng xương khớp khỏe mạnh từ gốc rễ.
- Bỏ thói quen kẹp điện thoại bằng vai: Tuyệt đối không vừa nghe điện thoại vừa kẹp giữa vai và tai. Thói quen này gây co thắt cơ cổ nghiêm trọng, làm nặng thêm tình trạng thoái hoá đốt sống cổ gây tê tay. Hãy dùng tai nghe hoặc loa ngoài.
- Không mang vác vật nặng một bên: Tránh đeo túi xách quá nặng lệch một bên vai. Hãy dùng balo hai quai để phân bổ đều trọng lượng.
- Ngủ đúng tư thế: Như đã đề cập, dùng gối phù hợp và tránh nằm sấp là rất quan trọng để cột sống cổ được thư giãn sau một ngày dài.
Những thay đổi nhỏ này sẽ tạo ra sự khác biệt lớn trong việc bảo vệ cột sống cổ của bạn, giảm nguy cơ bị thoái hoá đốt sống cổ tê tay và các vấn đề liên quan, giúp bạn duy trì sự linh hoạt và thoải mái.
Kết luận
Thoái hoá đốt sống cổ dẫn đến tê tay là một hành trình dài, đòi hỏi sự kiên trì trong việc kết hợp điều trị, thay đổi lối sống và tập luyện. Bên cạnh các phương pháp trên, việc chủ động bổ sung các dưỡng chất chuyên biệt cho sụn khớp cũng đóng vai trò quan trọng trong việc hỗ trợ sức khỏe xương khớp từ bên trong. Hãy lắng nghe cơ thể và bảo vệ cột sống của bạn ngay hôm nay cùng Optivita.
Lưu ý: Sản phẩm này không phải là thuốc và không có tác dụng thay thế thuốc chữa bệnh. Hiệu quả sản phẩm tùy thuộc vào cơ địa mỗi người.
Bài viết này cung cấp thông tin với mục đích tham khảo và giáo dục sức khỏe, không nhằm thay thế cho chẩn đoán, tư vấn hoặc điều trị y tế chuyên nghiệp. Luôn luôn tham khảo ý kiến bác sĩ hoặc chuyên gia y tế có trình độ trước khi bắt đầu bất kỳ chương trình tập luyện hoặc chế độ điều trị mới nào.
HỆ THỐNG OPTIVITA
Optivita Việt Nam – Văn phòng & Trung tâm
Phân phối:
Địa Chỉ: 18 Ter Nguyễn Thị Minh Khai, Phường Sài Gòn, TP. Hồ Chí Minh
Hotline: 1900 2999 36
Kênh bán hàng & phân phối:
- Website: https://optivita.com/
- Fanpage: https://facebook.com/optivitawellness
- Instagram: https://instagram.com/optivita.wellness
- Shopee Mall: https://shopee.vn/product/1578181368/40112275919
