Các dấu hiệu thoát vị đĩa đệm mông không chỉ là cơn đau nhức thông thường. Đây là tình trạng đĩa đệm cột sống thắt lưng bị tổn thương, chèn ép lên rễ thần kinh, gây đau đớn, tê bì và ảnh hưởng nghiêm trọng đến vận động. Nhận biết sớm 6 dấu hiệu, 8 biến chứng và các giải pháp điều trị là chìa khóa bảo vệ sức khỏe cột sống, ngăn ngừa nguy cơ tàn phế.
6 dấu hiệu thoát vị đĩa đệm mông dễ nhận biết nhất
Khi đĩa đệm ở cột sống thắt lưng (L4-L5 hoặc L5-S1) bị thoát vị, chúng chèn ép trực tiếp vào các rễ thần kinh tọa (sciatic nerve), gây ra các triệu chứng đau lan từ lưng xuống mông và chân. Việc nhận biết sớm các dấu hiệu thoát vị đĩa đệm mông là vô cùng quan trọng để can thiệp kịp thời, tránh tổn thương thần kinh vĩnh viễn:
Đau vùng thắt lưng lan xuống mông và chân
Đây là triệu chứng “kinh điển” và sớm nhất. Cơn đau thường bắt đầu âm ỉ hoặc đột ngột ở vùng thắt lưng, sau đó lan dọc theo một bên mông, xuống mặt sau đùi, bắp chân và có thể đến tận gót chân hoặc ngón chân. Cơn đau này được mô tả như cảm giác đau nhói, bỏng rát hoặc như có luồng điện giật.
Cơn đau thường chỉ xảy ra ở một bên cơ thể (trái hoặc phải), tương ứng với bên rễ thần kinh bị chèn ép. Đây là một trong những dấu hiệu thoát vị đĩa đệm mông rõ rệt nhất, cho thấy sự kích thích lên dây thần kinh tọa. Cơn đau có thể không liên tục, xuất hiện khi gắng sức và giảm khi nghỉ ngơi, nhưng sẽ nặng dần theo thời gian.
Cảm giác tê bì, kiến bò ở chân hoặc mông
Song song với cơn đau, người bệnh thường xuyên cảm thấy tê bì, châm chích hoặc như có kiến bò (dị cảm) ở các vùng mà dây thần kinh tọa chi phối. Cảm giác này có thể xuất hiện ở mông, đùi, bắp chân hoặc bàn chân. Ban đầu, cảm giác tê có thể nhẹ và thoáng qua, nhưng khi bệnh nặng, vùng tê bì sẽ rõ rệt và kéo dài hơn.
Nguyên nhân là do khối đĩa đệm thoát vị chèn ép, làm gián đoạn tín hiệu thần kinh truyền từ cột sống xuống chân. Nếu dấu hiệu thoát vị đĩa đệm mông này trở nên nghiêm trọng, người bệnh có thể bị giảm hoặc mất cảm giác ở vùng da tương ứng, tăng nguy cơ chấn thương do không cảm nhận được nóng, lạnh hoặc đau.
Cột sống biến dạng (vẹo, gù)
Khi cơn đau trở nên nghiêm trọng, cơ thể có một phản xạ tự nhiên là co cứng các cơ cạnh cột sống để bảo vệ vùng bị tổn thương. Sự co thắt cơ này kéo dài có thể khiến cột sống bị mất đường cong sinh lý bình thường, dẫn đến tình trạng vẹo cột sống (nghiêng người về một bên để giảm đau) hoặc gù (giảm khả năng ưỡn lưng).
Người bệnh có thể nhận thấy tư thế của mình bị xiêu vẹo, vai không cân xứng hoặc gặp khó khăn khi đứng thẳng. Đây là một dấu hiệu thoát vị đĩa đệm mông cho thấy cơ thể đang cố gắng “né” cơn đau. Tình trạng biến dạng này thường sẽ cải thiện khi nguyên nhân chèn ép thần kinh được giải quyết.
Giảm khả năng vận động, cứng lưng, khó cúi/ngửa người
Sự kết hợp của cơn đau và tình trạng co cứng cơ làm giảm đáng kể phạm vi chuyển động của cột sống thắt lưng. Người bệnh sẽ cảm thấy “cứng lưng”, đặc biệt là vào buổi sáng sau khi ngủ dậy. Các động tác đơn giản như cúi xuống để nhặt đồ vật, xoay người hoặc ngửa lưng ra sau trở nên vô cùng khó khăn và đau đớn.
Đây là dấu hiệu thoát vị đĩa đệm mông ảnh hưởng trực tiếp đến chất lượng sống. Người bệnh thường phải tìm một tư thế giảm đau, di chuyển một cách thận trọng và chậm chạp. Họ có thể không thể ngồi hoặc đứng quá lâu ở một vị trí.
Yếu cơ, mất cảm giác hoặc mất thăng bằng khi di chuyển
Khi tình trạng chèn ép thần kinh kéo dài và trở nên nghiêm trọng, rễ thần kinh không chỉ bị kích thích (gây đau, tê) mà còn bị tổn thương, làm giảm khả năng dẫn truyền vận động. Điều này dẫn đến yếu cơ ở chân bên bị ảnh hưởng. Người bệnh có thể cảm thấy chân mình yếu đi, bước đi không vững hoặc dễ bị vấp ngã.
Một dấu hiệu thoát vị đĩa đệm mông nặng là hiện tượng “bàn chân rơi” (foot drop), tức là người bệnh không thể nhấc cổ chân hoặc các ngón chân lên được, khiến bàn chân bị “quẹt” xuống đất khi đi. Đây là một dấu hiệu báo động, cần phải can thiệp y tế ngay lập tức để tránh tổn thương vĩnh viễn.
Cơn đau tăng khi ngồi, đứng lâu, ho hoặc hắt hơi
Một đặc điểm rất điển hình của cơn đau do thoát vị đĩa đệm là nó tăng lên khi có bất kỳ hành động nào làm tăng áp lực bên trong ổ bụng hoặc cột sống. Các động tác như ho, hắt hơi, rặn khi đi vệ sinh, hoặc thậm chí là cười lớn, đều có thể làm cơn đau nhói lên dữ dội, như một cú “sốc điện” chạy dọc từ lưng xuống chân.
Ngoài ra, việc ngồi lâu hoặc đứng lâu cũng làm tăng tải trọng lên đĩa đệm thắt lưng, khiến dấu hiệu thoát vị đĩa đệm mông trở nên trầm trọng hơn. Người bệnh thường cảm thấy thoải mái hơn khi nằm ngửa và co nhẹ gối.
>> Xem thêm:
6 dấu hiệu thoát vị đĩa đệm bạn cần nhận biết sớm để bảo vệ sức khỏe
Các vị trí đau lưng nguy hiểm. 5 vị trí đau lưng cảnh báo bệnh lý nghiêm trọng không thể bỏ qua
Nguyên nhân gây thoát vị đĩa đệm mông
Các dấu hiệu thoát vị đĩa đệm mông xuất hiện khi đĩa đệm bị tổn thương. Tình trạng này thường là kết quả của nhiều yếu tố cộng hưởng, bao gồm:
- Lão hóa và thoái hóa đĩa đệm theo tuổi tác: Đây là nguyên nhân phổ biến nhất. Theo thời gian, đĩa đệm mất dần nước, trở nên khô, giòn và kém đàn hồi. Vòng bao xơ bên ngoài dễ bị nứt rách, tạo điều kiện cho nhân nhầy bên trong thoát ra ngoài.
- Mang vác vật nặng, sai tư thế: Khi bạn cúi xuống để nâng một vật nặng mà không gập gối (chỉ dùng lưng), áp lực lên đĩa đệm thắt lưng tăng lên đột ngột, có thể gây rách bao xơ ngay lập tức.
- Thừa cân, béo phì: Trọng lượng cơ thể dư thừa tạo ra một gánh nặng thường xuyên lên cột sống, đặc biệt là vùng thắt lưng, làm đẩy nhanh quá trình thoái hóa đĩa đệm.
- Chấn thương cột sống: Các tai nạn giao thông, tai nạn lao động hoặc chấn thương thể thao có thể gây ra lực tác động mạnh, trực tiếp làm tổn thương đĩa đệm.
- Thói quen sinh hoạt sai tư thế: Ngồi làm việc quá lâu ở một tư thế (đặc biệt là ngồi không thẳng lưng), lười vận động khiến cơ lưng và cơ bụng yếu, không thể hỗ trợ tốt cho cột sống.
- Yếu tố bẩm sinh hoặc di truyền: Một số người có cấu trúc cột sống yếu hoặc có tiền sử gia đình mắc bệnh lý đĩa đệm cũng có nguy cơ cao hơn.
Việc hiểu rõ nguyên nhân giúp chúng ta chủ động hơn trong việc phòng ngừa và điều chỉnh lối sống để giảm nguy cơ mắc bệnh hoặc tái phát.
>> Xem thêm:
8 biến chứng tiểu đường đến xương khớp và giải pháp cải thiện
Các bệnh lý cơ xương khớp người béo phì có thể gặp phải
Cách chẩn đoán thoát vị đĩa đệm vùng mông
Khi bạn có các dấu hiệu thoát vị đĩa đệm mông, việc tự ý điều trị là rất nguy hiểm. Bạn cần đến gặp bác sĩ chuyên khoa Cơ xương khớp hoặc Thần kinh cột sống để được chẩn đoán chính xác. Bác sĩ sẽ dựa trên các phương pháp sau:
Khám lâm sàng: Kiểm tra phản xạ, khả năng vận động, độ cong cột sống
Bác sĩ sẽ yêu cầu bạn thực hiện các động tác như cúi, ngửa, nghiêng người để đánh giá phạm vi vận động và mức độ đau. Quan trọng nhất là các nghiệm pháp kiểm tra rễ thần kinh. Nghiệm pháp Lasègue (nâng thẳng chân) là một ví dụ điển hình: nếu bạn nằm ngửa và bác sĩ nâng thẳng chân bạn lên mà gây đau lan xuống chân, đó là dấu hiệu rõ rệt của chèn ép thần kinh tọa.
Bác sĩ cũng sẽ kiểm tra phản xạ gân xương (dùng búa gõ vào gối, gót chân) và sức mạnh của các nhóm cơ ở chân để xác định rễ thần kinh nào đang bị ảnh hưởng.
Chụp X-quang: Xác định tổn thương, loại trừ bệnh lý xương khớp khác
Chụp X-quang không thể “nhìn thấy” đĩa đệm bị thoát vị vì đĩa đệm là mô mềm. Tuy nhiên, phương pháp này rất hữu ích để loại trừ các nguyên nhân gây đau khác như gãy xương, trượt đốt sống, viêm khớp hoặc khối u xương.
X-quang cũng cho thấy các dấu hiệu gián tiếp của thoái hóa như hẹp khe khớp, gai xương, hoặc tình trạng vẹo cột sống. Đây thường là bước kiểm tra đầu tiên khi có dấu hiệu thoát vị đĩa đệm mông.
Chụp MRI (Cộng hưởng từ): Phương pháp chính xác nhất
Đây là “tiêu chuẩn vàng” để chẩn đoán thoát vị đĩa đệm. Hình ảnh MRI cho phép bác sĩ thấy rõ cấu trúc của đĩa đệm, nhân nhầy, vòng xơ và các mô mềm xung quanh.
MRI có thể xác định chính xác vị trí đĩa đệm bị thoát vị (ví dụ L4-L5), mức độ thoát vị (lồi, thoát vị thực sự, hay có mảnh rời), và quan trọng nhất là mức độ chèn ép lên rễ thần kinh hoặc ống sống. Kết quả MRI là yếu tố then chốt để bác sĩ quyết định phương pháp điều trị bảo tồn hay cần phẫu thuật.
Chụp CT-Scan và điện cơ (EMG): Đánh giá chi tiết
Chụp CT-Scan (Cắt lớp vi tính) cũng có thể được sử dụng, đặc biệt khi kết hợp với thuốc cản quang (CT-myelogram), để xem xét ống sống và rễ thần kinh. CT cho hình ảnh chi tiết về xương tốt hơn MRI.
Điện cơ (EMG) là một xét nghiệm chức năng, đo lường hoạt động điện của cơ bắp và tốc độ dẫn truyền của dây thần kinh. Nếu dấu hiệu thoát vị đĩa đệm mông gây nghi ngờ tổn thương thần kinh nặng (như yếu cơ), EMG có thể giúp xác nhận mức độ tổn thương và tiên lượng khả năng hồi phục của dây thần kinh.
8 biến chứng nguy hiểm nếu không điều trị kịp thời
Nhiều người chủ quan xem nhẹ các dấu hiệu thoát vị đĩa đệm mông, cho rằng chỉ là đau nhức thông thường. Tuy nhiên, nếu không can thiệp kịp thời, sự chèn ép thần kinh kéo dài có thể dẫn đến 8 biến chứng nghiêm trọng, ảnh hưởng vĩnh viễn đến khả năng vận động và chất lượng cuộc sống.
Tổn thương hệ thần kinh vĩnh viễn – gây tê liệt hoặc mất cảm giác
Khi rễ thần kinh bị chèn ép quá lâu, chúng có thể bị tổn thương không hồi phục. Tình trạng này dẫn đến việc tín hiệu thần kinh bị gián đoạn, gây ra cảm giác tê bì, mất cảm giác ở vùng mông, chân, hoặc thậm chí là liệt vĩnh viễn ở chi dưới.
Đây là một trong những hậu quả nặng nề nhất của dấu hiệu thoát vị đĩa đệm mông không được điều trị. Khi đó, người bệnh mất khả năng đi lại bình thường, phải phụ thuộc vào xe lăn, ảnh hưởng nghiêm trọng đến công việc và sinh hoạt hàng ngày.
Hội chứng chùm đuôi ngựa: liệt chi dưới, mất kiểm soát tiểu tiện, đại tiện
Đây là một cấp cứu y tế. Hội chứng này xảy ra khi khối thoát vị quá lớn, chèn ép vào toàn bộ nhóm rễ thần kinh ở cuối ống sống (gọi là chùm đuôi ngựa). Biểu hiện bao gồm đau dữ dội, tê liệt vùng “yên ngựa” (quanh hậu môn, bộ phận sinh dục), và yếu liệt cả hai chân.
Nguy hiểm nhất, người bệnh mất kiểm soát cơ tròn, dẫn đến bí tiểu, tiểu không tự chủ, hoặc đại tiện không tự chủ. Nếu gặp dấu hiệu thoát vị đĩa đệm mông kèm theo các triệu chứng này, bệnh nhân cần được phẫu thuật cấp cứu ngay lập tức (thường là trong 24-48 giờ) để tránh tàn phế.
Rối loạn chức năng tiêu hóa
Các dây thần kinh ở vùng thắt lưng cùng (L5-S1) không chỉ chi phối vận động ở chân mà còn liên quan đến hoạt động của ruột. Khi các rễ thần kinh này bị chèn ép, chức năng tiêu hóa có thể bị ảnh hưởng.
Người bệnh có thể gặp tình trạng táo bón kéo dài, giảm nhu động ruột, hoặc nặng hơn là đại tiện không tự chủ. Đây là một dấu hiệu thoát vị đĩa đệm mông nghiêm trọng, thường đi kèm với hội chứng chùm đuôi ngựa, đòi hỏi sự can thiệp y tế khẩn cấp để giải phóng chèn ép.
Rối loạn chức năng bài tiết và tình dục
Như đã đề cập trong Hội chứng chùm đuôi ngựa, việc chèn ép vào các rễ thần kinh cùng cụt có thể gây ra rối loạn chức năng bài tiết nghiêm trọng. Ban đầu, người bệnh có thể bị bí tiểu (đầy bàng quang nhưng không tiểu được), lâu dần dẫn đến tiểu không tự chủ, rỉ rả nước tiểu.
Ngoài ra, các dấu hiệu thoát vị đĩa đệm mông nặng còn ảnh hưởng đến chức năng tình dục. Nam giới có thể bị rối loạn cương dương, trong khi cả nam và nữ đều có thể bị giảm cảm giác ở vùng sinh dục, giảm ham muốn, ảnh hưởng lớn đến tâm lý và hạnh phúc gia đình.
Viêm màng nhện tủy sống: đau dữ dội, co thắt cơ, rối loạn cảm giác
Đây là một biến chứng hiếm gặp nhưng cực kỳ đau đớn. Tình trạng viêm mạn tính do khối thoát vị hoặc do các can thiệp (như phẫu thuật thất bại, tiêm) có thể khiến các rễ thần kinh bị dính lại với nhau trong màng nhện (lớp màng mỏng bao quanh tủy sống).
Biến chứng này gây ra hội chứng đau mạn tính, co thắt cơ dữ dội và rối loạn cảm giác nghiêm trọng mà rất khó điều trị. Các dấu hiệu thoát vị đĩa đệm mông trở nên tồi tệ hơn, cơn đau dai dẳng và ít đáp ứng với các thuốc giảm đau thông thường.
Teo cơ chi và mất khả năng vận động
Dây thần kinh bị chèn ép không chỉ gây đau, mà còn làm gián đoạn tín hiệu vận động truyền từ não đến cơ bắp. Khi một nhóm cơ ở chân không nhận được tín hiệu chỉ huy trong thời gian dài, chúng sẽ bắt đầu yếu đi và teo nhỏ lại.
Người bệnh có thể dễ dàng nhận thấy một bên bắp chân hoặc đùi nhỏ hơn hẳn bên còn lại. Tình trạng teo cơ là dấu hiệu thoát vị đĩa đệm mông đã ở giai đoạn nặng, khiến việc đi lại, đứng lên ngồi xuống trở nên vô cùng khó khăn và làm tăng nguy cơ tàn phế vĩnh viễn.
Hội chứng khập khễnh cách hồi (do thần kinh)
Biến chứng này xảy ra khi khối thoát vị gây hẹp ống sống. Người bệnh sẽ cảm thấy đau, tê, hoặc yếu chân tăng lên khi đi bộ một quãng đường nhất định (ví dụ, 100 mét). Cơn đau buộc họ phải dừng lại và nghỉ ngơi (thường là ngồi xổm hoặc cúi người ra trước) thì triệu chứng mới thuyên giảm.
Tình trạng này là dấu hiệu thoát vị đĩa đệm mông gây chèn ép thần kinh nhiều hơn khi cột sống ở tư thế đứng thẳng hoặc di chuyển, làm giảm đáng kể khả năng đi lại của người bệnh.
Rối loạn cảm xúc
Việc phải sống chung với cơn đau mạn tính, dai dẳng, mất ngủ hàng đêm, và mất khả năng vận động có thể tàn phá tinh thần người bệnh. Họ dễ dàng rơi vào trạng thái lo âu, căng thẳng, cáu gắt và thậm chí là trầm cảm.
Sự lo lắng về tương lai, sợ hãi mình sẽ trở thành gánh nặng cho gia đình, mất việc làm… khiến tình trạng bệnh lý tâm thần trở nên nghiêm trọng. Đây là một biến chứng gián tiếp nhưng rất phổ biến của các dấu hiệu thoát vị đĩa đệm mông kéo dài.
Những biến chứng trên cho thấy sự nguy hiểm của việc chủ quan, coi thường bệnh. Phát hiện sớm và điều trị đúng cách là chìa khóa để ngăn ngừa hậu quả tàn phế do thoát vị đĩa đệm mông.
>> Xem thêm:
Hiểu đúng về thoái hóa khớp gối để tránh biến chứng nguy hiểm
Biến chứng thoái hóa khớp: Đừng chủ quan trước 5 nguy hiểm tiềm ẩn
Thoát vị đĩa đệm mông có tự khỏi được không?
Câu trả lời là không. Thoát vị đĩa đệm mông là một tổn thương vật lý (rách bao xơ, nhân nhầy thoát ra ngoài) nên không thể tự khỏi hoàn toàn. Tuy nhiên, ở thể nhẹ, nếu được nghỉ ngơi, thay đổi lối sống và vật lý trị liệu đúng cách, các triệu chứng đau và viêm có thể thuyên giảm đáng kể, giúp người bệnh sinh hoạt gần như bình thường.
Nhưng nếu không điều trị, các dấu hiệu thoát vị đĩa đệm mông sẽ tái phát nặng hơn khi vận động mạnh. Khối thoát vị vẫn còn đó và có thể tiếp tục chèn ép thần kinh. Do đó, khi có dấu hiệu thoát vị đĩa đệm mông, bạn cần đi khám để được điều trị đúng cách, thay vì chờ đợi bệnh tự hết.
Các phương pháp điều trị thoát vị đĩa đệm mông hiện nay
May mắn thay, phần lớn các trường hợp có dấu hiệu thoát vị đĩa đệm mông (khoảng 80-90%) có thể được điều trị hiệu quả bằng các phương pháp bảo tồn (không phẫu thuật). Phác đồ điều trị sẽ phụ thuộc vào mức độ nghiêm trọng của triệu chứng.
Điều trị nội khoa: thuốc giảm đau, kháng viêm, giãn cơ, tiêm ngoài màng cứng
Trong giai đoạn cấp tính, bác sĩ sẽ kê đơn các loại thuốc như: thuốc kháng viêm không steroid (NSAIDs như Ibuprofen, Diclofenac) để giảm đau và viêm; thuốc giãn cơ để giảm co thắt cơ bắp. Trong trường hợp đau nặng, có thể dùng thuốc giảm đau thần kinh (như Gabapentin) hoặc corticosteroid đường uống ngắn ngày.
Một phương pháp hiệu quả cao là tiêm corticosteroid ngoài màng cứng. Bác sĩ sẽ tiêm thuốc kháng viêm mạnh trực tiếp vào khu vực rễ thần kinh bị chèn ép (dưới hướng dẫn của X-quang hoặc CT) để giảm viêm và sưng tấy tại chỗ, từ đó giảm đau nhanh chóng.
Vật lý trị liệu: kéo giãn cột sống, bài tập tăng sức cơ, chiếu hồng ngoại
Đây là trụ cột trong điều trị bảo tồn. Chuyên gia vật lý trị liệu sẽ thiết kế các bài tập phù hợp để kéo giãn, giải phóng áp lực cho cột sống. Các bài tập McKenzie (tập trung vào động tác ưỡn lưng) thường rất hiệu quả.
Khi cơn đau cấp đã giảm, người bệnh sẽ được hướng dẫn các bài tập tăng cường sức mạnh cho cơ bụng và cơ lưng (cơ lõi – core muscles), giúp ổn định cột sống và ngăn ngừa tái phát. Các phương pháp như chiếu hồng ngoại, siêu âm trị liệu, chườm nóng/lạnh cũng giúp giảm đau và giãn cơ.
Châm cứu, bấm huyệt: hỗ trợ lưu thông khí huyết, giảm đau thần kinh
Y học cổ truyền cung cấp các phương pháp hiệu quả để hỗ trợ giảm đau. Châm cứu và bấm huyệt tác động vào các huyệt đạo dọc theo đường đi của dây thần kinh tọa (kinh Bàng quang, kinh Đởm) giúp lưu thông khí huyết, thư giãn cơ bắp và giảm đau hiệu quả.
Đây là phương pháp điều trị bổ trợ an toàn, phối hợp tốt với y học hiện đại khi các dấu hiệu thoát vị đĩa đệm mông không quá nghiêm trọng.
Phẫu thuật (nếu nặng): loại bỏ phần đĩa đệm chèn ép hoặc thay đĩa nhân tạo
Phẫu thuật được chỉ định khi: điều trị bảo tồn thất bại sau 6-8 tuần; có dấu hiệu tổn thương thần kinh nặng (yếu cơ, teo cơ, bàn chân rơi); hoặc có biến chứng cấp cứu (Hội chứng chùm đuôi ngựa).
Phương pháp phổ biến nhất là phẫu thuật vi phẫu (microdiscectomy), bác sĩ sẽ loại bỏ phần nhân nhầy đĩa đệm đang chèn ép rễ thần kinh. Trong một số trường hợp thoái hóa nặng, có thể cần phẫu thuật lớn hơn như thay đĩa đệm nhân tạo hoặc hàn xương liên đốt sống.
Phục hồi sau điều trị: duy trì tập luyện và tư thế đúng để ngăn tái phát
Điều trị thành công không có nghĩa là bệnh đã khỏi vĩnh viễn. Đĩa đệm đã bị tổn thương và rất dễ tái phát.
Người bệnh phải tuyệt đối tuân thủ việc thay đổi lối sống: duy trì tập luyện vật lý trị liệu hàng ngày, luôn giữ tư thế đúng khi ngồi và mang vác, kiểm soát cân nặng, và tránh các động tác gây hại cho cột sống. Đây là yếu tố quyết định để ngăn các dấu hiệu thoát vị đĩa đệm mông quay trở lại.
Làm gì khi xuất hiện dấu hiệu thoát vị đĩa đệm mông?
Khi những cơn đau đầu tiên xuất hiện, việc xử lý đúng cách có thể giúp giảm nhẹ triệu chứng và ngăn bệnh tiến triển nặng hơn. Nếu nghi ngờ mình có dấu hiệu thoát vị đĩa đệm mông, bạn nên:
- Nghỉ ngơi hợp lý, tránh vận động mạnh: Trong 1-2 ngày đầu khi đau cấp, hãy nghỉ ngơi ở tư thế thoải mái (thường là nằm ngửa, kê gối dưới khoeo chân). Tránh hoàn toàn các động tác cúi gập, xoay vặn lưng hoặc mang vác nặng. Tuy nhiên, không nên nằm bất động quá lâu, hãy cố gắng đi lại nhẹ nhàng ngay khi có thể.
- Giữ tư thế đúng khi ngồi, đứng, nằm: Khi ngồi, hãy giữ lưng thẳng, có thể dùng gối tựa lưng. Không ngồi xổm hoặc ngồi ghế quá mềm. Khi ngủ, nên nằm ngửa hoặc nằm nghiêng co gối, tránh nằm sấp.
- Sử dụng chườm nóng hoặc lạnh giảm đau: Trong 48 giờ đầu (giai đoạn viêm cấp), chườm lạnh (dùng túi đá) tại vùng lưng đau trong 15-20 phút, vài lần một ngày, có thể giúp giảm sưng và viêm. Sau 48 giờ, có thể chuyển sang chườm nóng (túi chườm, khăn ấm) để giúp thư giãn cơ bắp và tăng lưu thông máu.
- Đến gặp bác sĩ chuyên khoa Cơ xương khớp để chẩn đoán sớm: Đây là bước quan trọng nhất. Đừng chờ đợi cơn đau tự hết. Bác sĩ cần chẩn đoán chính xác nguyên nhân gây đau để có phác đồ điều trị phù hợp.
- Tuyệt đối không tự ý dùng thuốc hay đắp lá dân gian: Việc tự ý mua thuốc giảm đau có thể che giấu triệu chứng mà không điều trị gốc rễ. Đặc biệt, không tự ý nắn chỉnh cột sống, đắp lá thuốc không rõ nguồn gốc vì có thể gây tổn thương thần kinh nặng hơn, dẫn đến liệt.
>> Xem thêm:
20+ cách trị đau khớp gối an toàn, khoa học, hiệu quả
13 mẹo chữa tràn dịch khớp gối giúp giảm sưng đau an toàn
Biện pháp phòng ngừa thoát vị đĩa đệm mông tái phát
Sau khi điều trị, việc ngăn ngừa các dấu hiệu thoát vị đĩa đệm mông quay trở lại là ưu tiên hàng đầu. Bạn cần thực hiện nghiêm ngặt các biện pháp sau:
- Duy trì cân nặng hợp lý, kiểm soát béo phì: Giảm cân nặng sẽ giảm tải áp lực trực tiếp lên các đĩa đệm cột sống. Đây là yếu tố then chốt để bảo vệ cột sống lâu dài.
- Luyện tập thể thao nhẹ nhàng (yoga, bơi lội, đi bộ): Các môn thể thao này giúp tăng cường sự dẻo dai của cột sống và sức mạnh của cơ lõi mà không gây chấn động mạnh. Bơi lội là môn thể thao “vàng” cho người bệnh cột sống.
- Bổ sung canxi, vitamin D để tăng cường sức khỏe xương khớp: Mặc dù không trực tiếp chữa đĩa đệm, nhưng một hệ xương vững chắc sẽ hỗ trợ cột sống tốt hơn.
- Tránh ngồi hoặc đứng lâu một tư thế, đổi tư thế thường xuyên: Nếu làm việc văn phòng, hãy đảm bảo bạn đứng dậy đi lại ít nhất 5-10 phút sau mỗi giờ ngồi làm việc. Thiết lập bàn ghế làm việc đúng chuẩn công thái học (ergonomics).
- Không hút thuốc, hạn chế rượu bia: Hút thuốc lá làm giảm lưu lượng máu đến đĩa đệm, khiến chúng nhanh bị thoái hóa và chậm hồi phục hơn.
Khi nào cần đi khám bác sĩ chuyên khoa?
Đừng chủ quan với các dấu hiệu thoát vị đĩa đệm mông. Bạn cần đi khám bác sĩ ngay lập tức nếu gặp bất kỳ tình huống nào sau đây:
- Đau lưng, mông kéo dài trên 2 tuần không giảm: Cơn đau âm ỉ, dai dẳng dù đã nghỉ ngơi và dùng thuốc giảm đau thông thường.
- Cơn đau lan xuống chân, tê bì, yếu cơ hoặc rối loạn cảm giác: Đây là dấu hiệu rõ ràng của chèn ép thần kinh. Đặc biệt nguy hiểm nếu bạn cảm thấy yếu chân, đi lại khó khăn hoặc có hiện tượng “bàn chân rơi”.
- Mất kiểm soát tiểu tiện, đại tiện hoặc liệt chi: Đây là dấu hiệu của Hội chứng chùm đuôi ngựa, cần phải đến phòng cấp cứu của bệnh viện ngay lập tức.
- Đau dữ dội dù đã dùng thuốc giảm đau: Cơn đau không thể kiểm soát, ảnh hưởng nghiêm trọng đến giấc ngủ và sinh hoạt.
Bên cạnh việc tuân thủ phác đồ điều trị và thay đổi lối sống, việc chủ động bổ sung các dưỡng chất chuyên biệt để hỗ trợ sụn khớp cũng rất quan trọng trong quá trình phục hồi và phòng ngừa.
Viên uống bổ khớp Optivita Joint Health, với công thức khoa học kết hợp Glucosamine, Chondroitin, MSM, cùng các chiết xuất thảo dược kháng viêm tự nhiên như Nghệ (Turmeric) và Boswellia, hỗ trợ tăng cường dịch khớp, hỗ trợ giảm viêm và bảo vệ sụn, góp phần duy trì hệ vận động khỏe mạnh, dẻo dai.
Kết luận
Dấu hiệu thoát vị đĩa đệm mông là hồi chuông cảnh báo sớm về tình trạng tổn thương cột sống, có thể ảnh hưởng nghiêm trọng đến cuộc sống nếu không được can thiệp đúng cách. Việc nhận biết sớm các triệu chứng, chẩn đoán chính xác và tuân thủ điều trị là vô cùng quan trọng.
Để chủ động chăm sóc sức khỏe xương khớp một cách toàn diện, hãy truy cập Optivita và tìm hiểu giải pháp hỗ trợ xương khớp, bảo vệ hệ vận động của bạn ngay hôm nay.
Lưu ý: Sản phẩm này không phải là thuốc và không có tác dụng thay thế thuốc chữa bệnh. Hiệu quả sản phẩm tùy thuộc vào cơ địa mỗi người.
Bài viết này cung cấp thông tin với mục đích tham khảo và giáo dục sức khỏe, không nhằm thay thế cho chẩn đoán, tư vấn hoặc điều trị y tế chuyên nghiệp. Luôn luôn tham khảo ý kiến bác sĩ hoặc chuyên gia y tế có trình độ trước khi bắt đầu bất kỳ chương trình tập luyện hoặc chế độ điều trị mới nào.
HỆ THỐNG OPTIVITA
Optivita Việt Nam – Văn phòng & Trung tâm
Phân phối:
Địa Chỉ: 18 Ter Nguyễn Thị Minh Khai, Phường Sài Gòn, TP. Hồ Chí Minh
Hotline: 1900 2999 36
Kênh bán hàng & phân phối:
- Website: https://optivita.com/
- Fanpage: https://facebook.com/optivitawellness
- Instagram: https://instagram.com/optivita.wellness
- Shopee Mall: https://shopee.vn/product/1578181368/40112275919
