
7 chấn thương khớp gối người chơi thể thao thường gặp
Chấn thương khớp gối là nỗi lo thường trực của mọi vận động viên, từ người chơi bóng đá nghiệp dư đến các tuyển thủ chuyên nghiệp. Những tổn thương này không chỉ gây đau đớn mà còn có thể kết thúc sự nghiệp thể thao. Hãy cùng khám phá 7 loại chấn thương khớp gối phổ biến nhất và cách bảo vệ khớp gối một cách hiệu quả.
Để có cái nhìn tổng quan hơn về các chấn thương thể thao thường gặp, mời bạn tham khảo bài viết sau: Tổng hợp các loại chấn thương thể thao và bí quyết bảo vệ khớp
Tại sao chấn thương khớp gối lại phổ biến ở người chơi thể thao?
Chấn thương khớp gối là một trong những nỗi ám ảnh lớn nhất của những người yêu vận động. Khớp gối có cấu trúc phức tạp, bao gồm xương, sụn, dây chằng và gân, hoạt động như một bản lề chịu lực cho toàn bộ cơ thể.
Khi chúng ta tham gia các hoạt động thể thao đòi hỏi sự thay đổi hướng đột ngột, nhảy cao, hoặc tiếp đất mạnh như bóng đá, bóng rổ, cầu lông, khớp gối phải chịu một áp lực khổng lồ. Chính những chuyển động nhanh và mạnh này làm tăng nguy cơ tổn thương các thành phần của khớp.
Hơn nữa, nhiều người không khởi động kỹ, kỹ thuật tập luyện sai, hoặc tình trạng quá tải do tập luyện với cường độ quá cao. Đây cũng là những nguyên nhân hàng đầu dẫn đến các vấn đề ở khớp gối.
Một chấn thương khớp gối không chỉ gây đau đớn tức thì mà còn có thể để lại di chứng lâu dài, ảnh hưởng đến khả năng vận động và chất lượng cuộc sống. Vì vậy, việc trang bị kiến thức để nhận biết và phòng ngừa là vô cùng cần thiết.
>> Xem thêm:
Viêm khớp gối là gì? Phương pháp điều trị và chăm sóc hiệu quả
7 loại chấn thương khớp gối thường gặp nhất
Để bảo vệ bản thân, bạn cần nhận diện được những loại chấn thương khớp gối phổ biến nhất. Dưới đây là 7 tổn thương mà người chơi thể thao rất dễ gặp phải:
Đứt dây chằng chéo trước (ACL)
Đứt dây chằng chéo trước (ACL) là một chấn thương khớp gối rất nặng và phổ biến. Dây chằng này nằm ở trung tâm khớp gối, có vai trò giữ cho xương chày không bị trượt ra phía trước so với xương đùi. Chấn thương thường xảy ra khi bạn dừng lại đột ngột, đổi hướng nhanh, tiếp đất sai tư thế sau khi nhảy, hoặc bị va chạm trực tiếp vào gối.
Khi bị đứt ACL, người bệnh thường nghe thấy một tiếng "rắc" hoặc "bốp" trong khớp, sau đó gối sưng to nhanh chóng và rất đau. Cảm giác lỏng gối, mất vững cũng là triệu chứng điển hình. Chấn thương này thường cần can thiệp y tế chuyên sâu, thậm chí là phẫu thuật để phục hồi hoàn toàn khả năng vận động.
Rách sụn chêm
Sụn chêm là hai miếng sụn hình chữ C nằm giữa xương đùi và xương chày, đóng vai trò như một bộ giảm xóc và giúp khớp gối ổn định. Rách sụn chêm thường xảy ra khi có động tác xoay gối đột ngột trong khi bàn chân vẫn giữ nguyên trên mặt đất. Các môn thể thao như bóng đá, tennis hay võ thuật có nguy cơ cao gây ra loại chấn thương khớp gối này.
Triệu chứng của rách sụn chêm bao gồm đau ở khe khớp, sưng, khó co duỗi hết gối và có thể cảm thấy kẹt khớp. Cảm giác như có vật gì đó cản trở bên trong khớp khi di chuyển cũng là một dấu hiệu cảnh báo.
>> Xem thêm: Rách sụn chêm đầu gối có thể tự lành được không?
Bong gân khớp gối (Tổn thương dây chằng bên)
Bong gân là tình trạng các dây chằng bị kéo căng quá mức hoặc bị rách. Khớp gối có các dây chằng bên (bên trong và bên ngoài) giúp giữ ổn định cho các chuyển động sang hai bên. Chấn thương này thường xảy ra do một lực tác động mạnh từ bên ngoài vào gối, đẩy khớp gối di chuyển sang một bên một cách bất thường.
Người bị bong gân sẽ cảm thấy đau nhức ở mặt trong hoặc mặt ngoài của gối, kèm theo sưng và bầm tím. Gối có thể trở nên lỏng lẻo, mất ổn định khi đi lại.
Viêm gân bánh chè (Hội chứng gối người nhảy)
Đây là một chấn thương do sử dụng quá mức, gây tổn thương cho gân nối xương bánh chè với xương chày. Nó rất phổ biến ở các vận động viên các môn nhảy cao, nhảy xa, bóng chuyền, bóng rổ. Các động tác bật nhảy và tiếp đất lặp đi lặp lại tạo ra áp lực lớn lên gân bánh chè, gây ra các vết rách nhỏ và tình trạng viêm.
Triệu chứng chính là đau ở ngay dưới xương bánh chè, cơn đau tăng lên khi vận động và giảm khi nghỉ ngơi. Nếu không được điều trị, tình trạng viêm có thể trở nên mãn tính và ảnh hưởng nghiêm trọng đến hiệu suất thi đấu.
Hội chứng dải chậu chày (ITBS)
Dải chậu chày là một dải gân dày chạy dọc bên ngoài đùi, từ hông đến ngay dưới gối. Hội chứng ITBS xảy ra khi dải gân này bị cọ xát liên tục vào lồi cầu ngoài xương đùi, gây viêm và đau. Đây là một chấn thương khớp gối rất phổ biến ở người chạy bộ đường dài và người đi xe đạp.
Cơn đau thường xuất hiện ở mặt ngoài khớp gối, ban đầu có thể chỉ âm ỉ nhưng sẽ trở nên buốt và nhói khi tiếp tục vận động. Nguyên nhân thường do tập luyện quá sức, cơ mông yếu, hoặc mang giày không phù hợp.
Viêm bao hoạt dịch khớp gối
Bao hoạt dịch là những túi nhỏ chứa dịch lỏng, có tác dụng làm lớp đệm giữa xương, gân và cơ quanh khớp. Khi bị kích thích do áp lực liên tục (như quỳ gối), va đập trực tiếp hoặc vận động quá mức, các túi này có thể bị viêm, gây sưng và đau. Tình trạng này còn được gọi là "gối của người giúp việc".
Triệu chứng bao gồm sưng phồng ở vùng trước gối, cảm giác ấm nóng khi chạm vào, đau và cứng khớp. Mặc dù không phải là chấn thương khớp gối quá nghiêm trọng nhưng nó gây khó chịu và cản trở vận động.
Trật khớp xương bánh chè
Xương bánh chè có thể bị trật ra khỏi vị trí bình thường trong rãnh ở đầu dưới xương đùi. Chấn thương này thường xảy ra do va chạm mạnh hoặc thay đổi hướng đột ngột khiến đầu gối bị vặn xoắn. Khi xương bánh chè bị trật, bạn sẽ thấy gối bị biến dạng rõ rệt, kèm theo đau dữ dội và không thể duỗi thẳng chân.
Đây là một cấp cứu y tế cần được xử lý ngay lập tức để đưa xương bánh chè về lại đúng vị trí. Sau khi được nắn chỉnh, người bệnh vẫn cần thời gian để phục hồi và vật lý trị liệu để tăng cường sức mạnh cơ bắp, tránh tái phát.
>> Xem thêm: Khớp gối kêu lục cục có sao không?
Dấu hiệu nhận biết chấn thương khớp gối bạn không nên bỏ qua
Khi vận động, việc cảm thấy một chút đau mỏi là bình thường. Tuy nhiên, có những dấu hiệu cảnh báo một chấn thương khớp gối thực sự mà bạn tuyệt đối không được xem nhẹ:
-
Tiếng "rắc" hoặc "bốp": Một âm thanh bất thường phát ra từ khớp gối tại thời điểm xảy ra chấn thương.
-
Sưng tấy nhanh chóng: Gối bị sưng lên chỉ trong vài giờ sau khi vận động.
-
Đau nhói dữ dội: Cơn đau sắc, buốt khiến bạn không thể tiếp tục vận động.
-
Cảm giác lỏng lẻo, mất vững: Cảm thấy như khớp gối sắp "sụp xuống" khi bạn dồn trọng lượng lên chân đó.
-
Không thể co duỗi hết cỡ: Khả năng vận động của khớp bị hạn chế, có thể bị kẹt ở một tư thế nào đó.
-
Bầm tím và ấm nóng: Vùng da quanh gối đổi màu và có nhiệt độ cao hơn bình thường.
-
Không thể chịu được trọng lượng: Bạn không thể đứng vững trên chân bị đau.
Nếu gặp bất kỳ dấu hiệu nào kể trên, bạn nên ngừng ngay việc tập luyện. Hãy nhanh chóng áp dụng các biện pháp sơ cứu ban đầu như chườm đá, nghỉ ngơi và đến gặp bác sĩ để được chẩn đoán chính xác.
Các phương pháp phòng ngừa chấn thương khớp gối hiệu quả
Thay vì chờ đợi chấn thương khớp gối xảy ra, bạn hoàn toàn có thể chủ động thực hiện các biện pháp phòng ngừa để bảo vệ khớp gối của mình:
Khởi động kỹ và giãn cơ đúng cách
Không bao giờ được bỏ qua bước khởi động. Dành 5-10 phút để làm nóng cơ thể với các bài tập cardio nhẹ như đi bộ nhanh, chạy bộ tại chỗ sẽ giúp tăng lưu thông máu đến các cơ. Sau đó, thực hiện các động tác xoay khớp năng động để bôi trơn khớp gối.
Ngoài ra, đừng quên kết thúc buổi tập bằng việc giãn cơ tĩnh, giữ mỗi động tác 20-30 giây để tăng sự linh hoạt và giảm căng cơ.
Tăng cường sức mạnh các nhóm cơ hỗ trợ
Một khớp gối khỏe mạnh cần được hỗ trợ bởi các nhóm cơ vững chắc xung quanh, đặc biệt là cơ tứ đầu đùi, cơ gân kheo và cơ mông. Các bài tập như squats, lunges, leg press có thể giúp tăng cường sức mạnh cho các nhóm cơ này. Khi cơ bắp khỏe, chúng sẽ hoạt động như một hệ thống giảm xóc tự nhiên, giảm bớt áp lực tác động trực tiếp lên khớp gối.
Lắng nghe cơ thể và nghỉ ngơi hợp lý
Tập luyện quá sức là một trong những nguyên nhân hàng đầu gây chấn thương khớp gối. Hãy lắng nghe các tín hiệu mà cơ thể gửi đến. Nếu bạn cảm thấy đau, đó là lúc cần giảm cường độ hoặc nghỉ ngơi. Đừng cố gắng vượt qua cơn đau. Giấc ngủ đủ và các ngày nghỉ xen kẽ trong lịch tập là rất quan trọng để cơ bắp và khớp có thời gian phục hồi, tái tạo.
>> Xem thêm: 5 bài tập giãn cơ hiệu quả để tránh chấn thương thể thao
Vai trò của dinh dưỡng trong việc bảo vệ và phục hồi chấn thương khớp gối
Bên cạnh việc tập luyện đúng cách, chế độ dinh dưỡng cũng đóng một vai trò cực kỳ quan trọng trong việc duy trì sức khỏe và hỗ trợ phục hồi sau chấn thương khớp gối. Cung cấp đủ các dưỡng chất cần thiết giúp nuôi dưỡng sụn khớp, hỗ trợ phản ứng viêm lành mạnh và tăng cường độ dẻo dai cho hệ thống xương khớp.
Một số dưỡng chất được nghiên cứu nhiều về lợi ích cho khớp bao gồm:
-
Glucosamine và Chondroitin: Đây là hai thành phần tự nhiên có trong sụn khớp. Việc bổ sung chúng được cho là có thể góp phần hỗ trợ duy trì cấu trúc sụn khỏe mạnh.
-
Các chiết xuất thảo dược: Nghệ (Turmeric) với hoạt chất Curcumin và Nhũ hương (Boswellia Serrata) là những thảo dược được sử dụng lâu đời, được biết đến với khả năng hỗ trợ phản ứng viêm tự nhiên của cơ thể, giúp mang lại cảm giác dễ chịu cho khớp.
-
MSM (Methylsulfonylmethane): Là một hợp chất lưu huỳnh hữu cơ, đóng vai trò quan trọng trong việc hình thành collagen và mô liên kết, góp phần vào sự linh hoạt của khớp.
Xây dựng một chế độ ăn uống cân bằng kết hợp với việc bổ sung các dưỡng chất chuyên biệt là một chiến lược thông minh để chủ động chăm sóc sức khỏe khớp gối từ bên trong.
>> Xem thêm:
Glucosamine là gì? Cẩm nang sử dụng Glucosamine từ AZ
Cẩm nang Chondroitin: Lợi ích, rủi ro và cách dùng
MSM là gì? Những điều cần biết khi bổ sung MSM
Kết luận
Chấn thương khớp gối có thể cản trở đam mê thể thao của bạn, nhưng hoàn toàn có thể phòng ngừa được bằng kiến thức và sự cẩn trọng. Bằng cách tập luyện thông minh, lắng nghe cơ thể và chú trọng dinh dưỡng, bạn có thể giảm thiểu rủi ro.
Để hỗ trợ thêm cho sức khỏe khớp, bạn có thể tham khảo Viên uống bổ khớp Optivita Glucosamine Chondroitin Complex with Turmeric như một giải pháp bổ sung dinh dưỡng chuyên biệt.
HỆ THỐNG OPTIVITA
Optivita Việt Nam – Văn phòng & Trung tâm
Phân phối:
Địa Chỉ: 18 Ter Nguyễn Thị Minh Khai, Phường Sài Gòn, TP. Hồ Chí Minh
Hotline: 1900 2999 36
Kênh bán hàng & phân phối:
-
Website: https://optivita.com/
-
Instagram: https://instagram.com/optivita.wellness
-
Shopee Mall: https://shopee.vn/product/1578181368/40112275919